Slide background

P6290062Πιστή στά ἱερά θέσμια καί τήν ἔνδοξη ἱστορία της, ἡ Ἱερά Μονή Πανορμίτου ἐπετέλεσε καί ἐφέτος μεγαλοπρεπῶς τήν Πανήγυρη τοῦ ἱεροῦ Μονυδρίου τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, πού εὑρίσκεται στήν νῆσο Τευτλοῦσσα (Σεσκλί) τῆς Σύμης καί ἀποτελεῖ Μετόχιο αὐτῆς. Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Χρυσόστομος λάμπρυνε μέ τήν παρουσία του τήν ἱ. Πανήγυρη συμπαραστατούμενος ἀπό τόν Γεν. Ἀρχιερατικό Ἐπίτροπο Σύμης π. Στέφανο Μακρῆ, τήν πλειονότητα τῶν Ἐφόρων τῆς Μονῆς καί πλῆθος προσκυνητῶν, ἀπό τήν Σύμη, Ρόδο κ. ἀ. Δυναμική παρουσία ἔκαναν καί στελέχη τοῦ Λιμεναρχείου Σύμης μέ ἐπικεφαλῆς τόν Λιμενάρχη τοῦ νησιοῦ κ. Βασ. Μηλαθιανάκη. Παρών ἐπίσης ὅπως πάντοτε, ἦταν καί ὁ Νομικός Σύμβουλος τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Σύμης καί τῆς Ἱ. Μονῆς μας Δικηγόρος Ρόδου καί Ἄρχων Δικαιοφύλαξ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου κ. Θεόδωρος Παπαγεωργίου μετά τῆς συζύγου του.

Ἡ μικρονησίδα Τευτλοῦσα ἤ ἀλλιῶς Σεσκλί, ὅπως εἶναι εὐρέως γνωστή σήμερα, βρίσκεται σέ πολύ κοντινή ἀπόσταση (περίπου μισό ναυτικό μίλι) ἀπό τό νότιο ἄκρο τῆς Σύμης. Εἶναι γνωστή ἀπό τήν ἀρχαιότητα καί συγκεκριμένα ὁ ἱστορικός Θουκυδίδης (Η΄, 42) τήν ἀναφέρει μέ τό ὄνομα «Τευτλοῦσσα» (=Τευτλόεσσα), πού προέρχεται ἀπό τά ἄφθονα τεῦτλα πού παρήγαγε. Τό σημερινό ὄνομα εἶναι παραφθορά τῆς ἀττικῆς ὀνομασίας τοῦ τεύτλου σέ σεῦτλον, τό ὁποῖο κατέληξε σέσκλον-σέσκλα = Σεσκλί-Σεσκλιά. Πολύ κοντά στό νησί βρίσκονται τέσσερις ἀκόμη βραχονησίδες, ὁ «Κουλουνδρός», τό «Τρούμπεττο», ὁ «Κουτσουμπός» καί τό «Ἀρτικονήσι» καί γιά αὐτόν τόν λόγο τό νησιωτικό τοῦτο σύμπλεγμα σχεδόν πάντα προσφωνεῖται στόν Πληθυντικό ἀριθμό, «Σεσκλιά». Στό νησί σώζονται λείψανα ἀρχαίων ὀχυρωματικῶν ἔργων, καθώς καί ἄλλων κτιρίων, σημάδι ὅτι ἀπό τήν πρώιμη ἀρχαιότητα ἦταν κατοικημένο. Ἀρκετά παλαιό κτῖσμα ἐπίσης εἶναι τό μικρό Μονύδριο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου κοντά στήν παραλία. Τό Ναΐδριο κατά τήν τοπική παράδοση, οἰκοδομήθηκε στά πρῶτα χριστιανικά χρόνια πρός τιμήν τοῦ πρωτοκορυφαίου τῶν Ἀποστόλων Ἁγίου Παύλου, ὁ ὁποῖος λέγεται ὅτι ταξιδεύοντας μέ κάποιο πλοιάριο κατά τήν διάρκεια μιᾶς περιοδείας του ἀπό τήν Μικρά Ἀσία πρός τήν Ρόδο, ἀναγκάστηκε λόγῳ μεγάλης θαλασσοταραχῆς νά ἀποβιβασθεῖ πρός στιγμήν ἐπάνω στό νησάκι τοῦ Σεσκλιοῦ.

SAM 4512 Ἡ Μονή τοῦ Πανορμίτη ἀγόρασε τό νησί ἀπό τήν Κοινότητα τῆς Σύμης τήν 8η Μαρτίου τοῦ ἔτους 1791 ἀντί τοῦ ποσοῦ τῶν 2.600 γροσίων, γεγονός πού ἀποδεικνύεται καί μαρτυρεῖται σαφέστατα ἀπό τό σχετικό συμβολαιογραφικό ἔγγραφο πού σώζεται στό Ἀρχεῖο της καί φέρει τήν σφραγίδα τῆς Κοινότητος καί τίς ὑπογραφές τῶν ἐκπροσώπων ἀμφοτέρων τῶν μερῶν. Αὐτήν τήν σημαντική ἀγοραπωλησία βεβαιώνει ἐπίσης ὁ Μητροπολίτης Ρόδου Καλλίνικος σέ ἔγγραφό του ἕνα μήνα ἀργότερα, στό ὁποῖο ἐξαπολύει ἀφορισμό σ’ ὁποιονδήποτε «ὀψέποτε ἤθελεν ἀποτολμήσῃ κακίᾳ καί δυστροπίᾳ κινούμενος νά διεγείρῃ ταραχάς, νά ἐνοχλήσῃ τό Μοναστήρι ἕνεκεν τούτου τοῦ νησίου». Ἐπιπλέον σ’ ἕνα ἀκόμα ἐνσφράγιστο ἔγγραφο τῆς Κοινότητας τῆς Σύμης τῆς 12ης Ἰουλίου τοῦ ἔτους 1842, ἐπιβεβαιώνεται ἡ κυριότητα τῆς Μονῆς στό Σεσκλί. Τέλος τό τέταρτο κατά σειρά ἐπίσημο ἔγγραφο γιά τό θέμα αὐτό, εἶναι ἡ Διαθήκη τοῦ ἐπιφανοῦς Ἡγουμένου τοῦ Πανορμίτη Νικάνδρου τοῦ Φιλαδέλφου. SAM 4554Ἐπειδή τήν ἐποχή αὐτή (1869) λόγῳ τῶν πολιτικῶν μεταρρυθμίσεων τῆς Ὀθωμανικῆς Κυβερνήσεως δέν ἦταν δυνατόν νά γραφεῖ κτηματική περιουσία οὔτε πρός τήν Κοινότητα οὔτε πρός τήν Μονή, ὁ Τοῦρκος διοικητῆς τῆς Ρόδου Ἀχμέτ Καϊσερλής Πασᾶς «εὐηρεστήθη ἵνα γραφῇ τό πωλητήριον τῆς νήσου σεσκλί καί τῶν παρακειμένων αὐτῇ νησιδίων ἐπ’ ὀνόματί μου ἡγουμενεύοντος ἐν τῇ Μονῇ ταύτη κατά τήν ἐποχήν ταύτην». Ἔτσι μ’ αὐτήν τήν ἐπίσημη Διαθήκη, ὁ λόγιος καί ἐντιμότατος αὐτός Ἡγούμενος ἀποκλείει ἐνδεχόμενες διεκδικήσεις συγγενικῶν του προσώπων καί διασφαλίζει τήν ἀδιαφιλονίκητη πλέον κυριαρχία τῆς Μονῆς ἐπί τῶν Σεσκλιῶν. Εἶναι ἀξιοσημείωτο ὅτι καί τά τέσσερα προαναφερόμενα ἔγγραφα, διασώζονται καί ἐμπεριέχονται στήν αὐθεντική πρωτότυπη χειρόγραφη μορφή τους, ὅπως ἐκατοντάδες ἄλλα, στούς παλαιούς Κώδικες καί τά Κατάστιχα τῆς Μονῆς.

Ἀπό τό ἔτος κτήσεως τοῦ Σεσκλιοῦ (1791), ἡ Μονή ἐπάνδρωσε τό νησί μέ ἱκανό ἀριθμό ἐργατῶν της, περίπου σαράντα ἕως πενήντα, οἱ ὁποῖοι κατεῖχαν τόσον τήν Κτηνοτροφία, ὅσο καί τήν Γεωργία. Γιά τήν στέγαση αὐτῶν μάλιστα, μέ ἔξοδα τοῦ Μοναστηριοῦ οἰκοδομήθηκαν σέ περίοπτη θέση στό κέντρο τοῦ νησιοῦ κτίσματα καί βοηθητικοί χῶροι, πού συντηροῦνται ἀνελλιπῶς ἀπ’ τήν Μονή καί διά τοῦτο διατηροῦνται μέχρι τῶν ἡμερῶν μας ἀλώβητα. Τό ἀνθρώπινο αὐτό δυναμικό, ἔχοντας ἐπικεφαλῆς τόν Ἐπιστάτη τῆς Μονῆς, ἀρχικά ἐργάστηκε γιά τήν ἐκχέρσωση καί τόν ἐκβραχισμό τῶν ἀκαλλιέργητων ἐκτάσεων καί τήν φύτευση ἐλαιοδένδρων, ἀμπελιῶν καί λαχανόκηπων. SAM 4556Ὁ κάματος καί ἡ συντονισμένη ἐργασία τῶν ἀνθρώπων τῆς Μονῆς, μεταμόρφωσαν κυριολεκτικά τό νησί, ἀφοῦ ἀξιοποίησαν μέχρι καί τίς τραχεῖες πλαγιές τῶν λοφίσκων του κτίζοντας ἀναβαθμίδες, προκειμένου νά φυτευθοῦν ἐλαιόδενδρα. Οἱ πεδινές ἐκτάσεις καί ἐπιπλέον ἡ δυνατότητα ἀρδεύσεως τῶν εὐφόρων γαιῶν τους ἀπό τίς ὑπάρχουσες πηγές, ἀπέδιδαν στήν Μονή πλοῦτο ποικίλων γεωργικῶν προϊόντων. Ἐκεῖ ἐπίσης σέ μιά ὑποδειγματική ἰσορροπία μεταξύ χλωρίδας καί πανίδας, ἐκτρέφονταν χιλιάδες αἰγοπρόβατα, τά ὁποῖα παρήγαγαν μεγάλες ποσότητες κρεάτων, γαλακτοκομικῶν προϊόντων καί μαλλιῶν. SAM 4573Τό Σεσκλί γιά αἰῶνες ἀποτελοῦσε τήν κυρία πηγή ἐφοδιασμοῦ τοῦ Πανορμίτη καί τοῦ ἐξασφάλιζε αὐτάρκεια ἀγαθῶν καί οἰκονομική ἄνεση. Ἡ συνεχής αὐτή εὐημερία τοῦ Σεσκλιοῦ συνεχίστηκε μέχρι καί τήν δεκαετία τοῦ 1980. Ἀπό τότε βέβαια καί μέ τήν ἄνθηση τοῦ τουρισμοῦ οἱ συνθῆκες ἄλλαξαν. Ἡ Μονή τοῦ Πανορμίτη δέν ἔχει πιά στό Σεσκλί ὅπως παλαιότερα πλειάδα ἐργαζομένων. Μέ ἀδιαφιλονίκητο πνεῦμα κυρίου καί νομέως σήμερα διατηρεῖ Ἐπιστάτη καί ἄγρυπνο φύλακα καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τοῦ ἔτους, ἕναν ἔμμισθο κατά τόν Νόμο ὑπάλληλο, ὁ ὁποῖος φρουρούμενος ἀπό τήν Χάρη τοῦ Παμμεγίστου Ἀρχαγγέλου καί τοῦ οὐρανοβάμονος Ἀποστόλου Παύλου, διατηρεῖ ἄσβεστο τό καντηλάκι τοῦ Ἱ. Μονυδρίου του, συντηρεῖ τό κτιριακό συγκρότημα καί φροντίζει τά αἰγοπρόβατα. Πέραν αὐτοῦ ὅμως, ἡ Μονή κατά καιρούς στέλνει στό Νησί ὁμάδες ἐμπείρων περί τά ἀγροτικά ἐργατῶν της, ὅπου προβαίνουν στήν μηχανική καλλιέργεια τῶν ἐκτάσεων.

SAM 4511Ἀξίζει νά σημειωθεῖ ἐπίσης ὅτι ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Χρυσόστομος μέ συντονισμένες ἐνέργειες ἐπιδιώκει τήν ἔνταξη τοῦ προσκυνήματος αὐτοῦ στό πρόγραμμα τοῦ Ε.Ο.Τ. «Τά βήματα τοῦ Ἀποστόλου Παύλου στήν Ἑλλάδα». Ἡ προσπάθεια αὐτή ἐντάσσεται στά γενικότερα πλαίσια ἀναπτύξεως τοῦ «θρησκευτικοῦ τουρισμοῦ», ὁ ὁποῖος μπορεῖ νά προσφέρει μεγάλα πνευματικά ὀφέλη στίς ψυχές τῶν ἐπισκεπτῶν, καί νά ἀποτελέσει τό ἔναυσμα γιά οὐσιαστική πνευματική ἀναζήτηση καί ἀναβάπτιση στά βαθύτερα νοήματα τῆς ζωῆς καί τόν ὑψηλότατο προορισμό τῆς ἀνθρώπινης ὑπάρξεως. Ἀκολουθεῖ φωτοπαρουσίαση τῆς πανηγύρεως.

© Copyright 2023 Ιερά Μονή Πανορμίτου Σύμης Back To Top